Eerste Nationaal Programma tegen Discriminatie en Racisme aangeboden door NCDR Baldewsingh

NCDR Rabin Baldewsingh heeft vandaag het eerste Nationaal Programma tegen Discriminatie en Racisme overhandigd aan minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Hanke Bruins Slot. In het Programma staan de plannen van het kabinet om meer te doen tegen discriminatie en racisme.

Foto NCDR met Minister BZK
Beeld: ©Bureau NCDR
Nationaal Coördinator Rabin Baldewsingh overhandigt het eerste Nationaal Programma aan Hanke Bruins Slot, minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.

Antidiscriminatiebureaus worden beter zichtbaar en versterkt in hun rol, nabestaanden van tot slaaf gemaakten die hun achternaam willen wijzigen kunnen dat straks gratis doen en de overheid gaat diversiteit en inclusie rijksbreed stimuleren door dit vaker mee te nemen als eis bij inkoop van personeel, diensten en goederen. Dat zijn enkele van de kabinetsplannen die te lezen zijn in het eerste Nationaal Programma. Ook komt er een groot onderzoek naar moslimdiscriminatie en krijgt de aanpak van stagediscriminatie een extra impuls.

Lees hier het Nationaal Programma: np2022.bureauncdr.nl

Sterke vuist tegen discriminatie en racisme

Recente cijfers laten zien dat ervaringen met discriminatie en racisme de afgelopen jaren verder zijn toegenomen. Ruim een kwart van de Nederlanders heeft recent discriminatie ervaren en het aantal meldingen bij de antidiscriminatievoorzieningen (ADV’s) en bij de politie stijgt. “Dat vraagt om een stevige aanpak van elke vorm van uitsluiting,” schrijft de NCDR in zijn aanbiedingsbrief. “Een aanpak die onderstreept dat gelijkwaardigheid, rechtvaardigheid en inclusiviteit in Europees en Caribisch Nederland de norm is.”

Met de samenleving op zoek naar een betere aanpak

De NCDR heeft bij het eerste Nationaal Programma tegen Discriminatie en Racisme nadrukkelijk de mens centraal gezet. “Te vaak denken we in Nederland in termen van bureaucratische processen, terwijl het bij racisme en discriminatie juist zo belangrijk is om oog te hebben voor de geleefde ervaring van mensen en de doorwerking ervan”, schrijft hij in de inleiding.

De NCDR ging de afgelopen maanden in gesprek met talloze maatschappelijke organisaties en burgers om wensen uit de samenleving op te halen voor het Programma. Hiervoor organiseerde hij onder meer door heel het land 22 ‘Townhallsessies’. Baldewsingh merkte er hoe groot het wantrouwen is ten opzichte van de overheid, maar hoorde ook veel goede ideeën voor hoe het beter kan.

Verdergaande maatregelen zijn wenselijk

Het traject leverde veel goede ideeën op vanuit de samenleving. Toch hebben de gewenste maatregelen niet allemaal een plek gekregen in het eerste Nationaal Programma. De NCDR moest namelijk niet alleen zorgen voor draagvlak in de samenleving, maar ook bij de betrokken ministeries die het beleid moeten gaan uitvoeren. “De meerwaarde van de keuze van het kabinet om de Regeringscommissaris te positioneren als coördinator tussen samenleving en departementen, is dat de maatregelen die uiteindelijk een plek hebben gekregen in het programma ook daadwerkelijk geïmplementeerd zullen worden,” aldus Baldewsingh. “Dat levert een belangrijke bijdrage aan de aanpak van discriminatie en racisme.”

Het nadeel van deze werkwijze is dat sommige ideeën uit de samenleving al in een vroeg stadium stuitten op financiële en bestuurlijke obstakels en daardoor geen plek hebben gekregen in het Nationaal Programma, vervolgt de NCDR. “Op sommige onderdelen ben ik er echter van overtuigd dat verdergaande maatregelen of aanpassingen van beleid wenselijk en haalbaar zijn om versneld te kunnen komen tot een inclusieve samenleving.”

Formele excuses slavernijverleden van grote betekenis

Zo onderschrijft de NCDR in zijn brief de breed gedragen wens dat de Nederlandse overheid formeel excuses aanbiedt voor het slavernijverleden. “Het is van grote betekenis voor de nazaten van de tot slaaf gemaakten, die tot op de dag van vandaag de doorwerking hiervan ervaren.” De NCDR is het eens met de conclusies van het Adviescollege Dialooggroep Slavernijverleden dat de overheid tegelijk met erkenning voor het slavernijverleden hiervoor ook excuses zou moeten aanbieden. “Dat helpt bij de heling van historisch leed, maar is vooral ook gericht op het bouwen van een gezamenlijke toekomst.”

Ook hoorde de NCDR bij zijn gesprekken veelvuldig de wens dat religieuze uitingen in de kleding van politieagenten en BOA’s moeten worden toegestaan. De veelgehoorde mening is dat bijvoorbeeld een hoofddoek, keppeltje of tulband niets afdoet aan de professionaliteit en neutraliteit van de overheid. Baldewsingh onderschrijft dat standpunt, benadrukt hij in zijn brief. “Neutraliteit betekent dat politieagenten hun werk objectief en onpartijdig doen. De gedachte dat politieagenten door het dragen van een religieus symbool hun functie niet onpartijdig kunnen uitoefenen, vind ik onjuist en onnodig stigmatiserend. Hiermee laten we de kans liggen om de politie te versterken, met name met een grote groep vrouwen.”

Ten slotte noemt de NCDR nog de zogenaamde ‘Rotterdamwet’. Door selectieve woningtoewijzing heeft die wet ingrijpende gevolgen voor migranten die een woning zoeken, zo merkte hij. “Mensen worden ongelijk behandeld op grond van diverse criteria, waarvan migranten bovengemiddeld de dupe worden. De wet werkt dus onbedoeld discriminerend.” Het meest omstreden artikel is artikel 8, waarin een onderscheid wordt gemaakt tussen nieuwkomers en mensen die al langer in de regio wonen. De NCDR stelt voor om dit artikel in zijn geheel te schrappen, “om elke vorm van onbedoelde discriminatie te voorkomen.”

Jaarlijks nieuw, geactualiseerd programma

Nu het eerste Nationaal Programma tegen Discriminatie en Racisme er is, zal de NCDR erop toezien dat de voorgenomen versterkingen ook daadwerkelijk een plek krijgen in beleid en uitvoering. Tegelijk kondigt Baldewsingh aan dat zijn gesprek met de samenleving doorgaat. Zo wil hij open blijven staan voor belangrijke signalen en verder werken aan nieuwe versterkingen voor het beleid. “Ik zie het Nationaal Programma als een groeimodel en streef ernaar om in het najaar van 2023 te komen met een nieuw, geactualiseerd programma. Het is mijn voornemen om jaarlijks een Nationaal Programma uit te brengen in een voortdurend streven naar een Nederland waarin iedereen gelijk wordt behandeld en niemand wordt uitgesloten.”

Lees hier het Nationaal Programma: np2022.bureauncdr.nl