Op 30 november 2025 namen Kick Out Zwarte Piet (KOZP) en Stichting Nederland Wordt Beter (NLWB) officieel afscheid. Na 15 jaar protest en een onvermoeibare inzet voor een rechtvaardiger Nederland, heffen de organisaties zichzelf op. Wat klinkt als een einde, markeert eigenlijk een nieuw begin: het bewijs dat verandering mogelijk is. En dat een beweging die gedragen wordt door gewone mensen met een gezamenlijke visie voor een betere wereld, bakens kan verzetten.
Behaalde doelen
NLWB en KOZP hebben hun doelstellingen behaald: structurele educatie over het koloniaal en slavernijverleden, een inclusief Sinterklaasfeest zonder racistisch stereotype en een Nationale Herdenking Slavernijverleden. Het behalen van deze doelstellingen is van historisch belang. Wat jarenlang werd genegeerd, staat nu stevig op de maatschappelijke agenda. Wat ooit radicaal en belachelijk werd genoemd, is inmiddels alledaags. En waar activisten eerder werden weggezet als ‘lastig,’ ‘tuig,’ of erger, erkennen we inmiddels hoe zij maatschappelijke verandering tegen racisme mogelijk hebben gemaakt. De invloed van KOZP en NLWB hierin is onmiskenbaar.
Waar het gros van de samenleving 15 jaar geleden nog verbaasd was dat het überhaupt nodig was om over zwarte piet te discussiëren, is het vandaag vanzelfsprekender dan ooit dat racisme niet thuishoort in publieke vieringen. Scholen, gemeenten, media en culturele instellingen hebben verantwoordelijkheid genomen. Allemaal dankzij de tomeloze inzet en het doorzettingsvermogen van deze organisaties.
Een bron van inspiratie voor nieuwe generaties
Eén van de meest waardevolle en duurzame erfenissen van KOZP en NLWB is de inspiratie die zij hebben geboden aan jongeren. Generaties jonge Nederlanders – in al hun diversiteit – hebben dankzij NLWB en KOZP mogen opgroeien met het bewijs dat normen wél veranderd kunnen worden. Dat tradities kunnen transformeren. En dat groei mogelijk is, ook daar waar we het niet voor mogelijk houden. Dat racisme niet een gegeven is dat we moeten accepteren, maar een omstandigheid die we in gezamenlijkheid dienen te bestrijden.
We moeten KOZP en NLWB bedanken voor het openen van deuren die jarenlang dicht zaten. Dank voor het werk dat onbetaald, onbegrepen of tegengewerkt werd, maar toch doorging. Het werk dat KOZP en NLWB hebben opgebouwd, verdwijnt niet met de opheffing van de organisaties. Het blijft leven in de inzichten, de beleidswijzigingen, de maatschappelijke toon en de hernieuwde assertiviteit van gemeenschappen door heel Nederland.
De strijd gaat door
Hoewel KOZP en NLWB zichzelf opheffen, blijft de strijd tegen anti-Zwart racisme noodzakelijk. Waar activisme de deur opende, heeft de NCDR de verantwoordelijkheid om die opening te verstevigen en verder te verbreden. Wij opereren vanuit dezelfde kernwaarden: rechtvaardigheid, gelijkwaardigheid en het onwankelbare geloof dat Nederland beter kán en beter móét.
De opheffing van KOZP en NLWB is dus geen afscheid van de strijd, maar een moment om te erkennen wat er is bereikt en om stil te staan bij de mensen die het mogelijk hebben gemaakt. Aan die mensen is dit ons saluut voor 15 jaar moed, visie en vastberadenheid.
En aan de rest van de samenleving een oproep en een uitnodiging: het is onze gezamenlijke verantwoordelijkheid om te blijven bouwen aan een samenleving die gelijkwaardig en inclusief is voor iedereen.